   | ||
 | ||
 |      |  |
 | ||
 |
Reşid Han Kaplan
Dağıstanlı (Kumuk) hukukçu ve siyaset adamı. Hasavyurt civarındaki Akhsay köyünde toprak sahibi olan Zabit beyin oğlu. öğrenimini Sorbonne üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde (Fransa)tamamladı; Vladikavkaz’da avukat olarak çalıştı.
Rusya'da Şubat 1917 ihtilalinin patlak vermesi üzerine 5-6 Mart 1917'de gelişmeleri değerlendirmek ve Kuzey Kafkasya'nın rotasını belirlemek üzere Terekkale'de bir grup aydınla birlikte oluşturulan Birleşik Kafkasya Dağlıları Birliği Geçici Yönetimi adlı politik merkezin kurucularındandı. 1-9 Mayıs 1917 tarihlerinde Vladikavkaz'da (Terekkale) toplanan "I. Genel Kuzey Kafkasya Kongresi"nin ("Terekkale Kurultayı") Başkanlık Divanı'nda Kumuk, Karanogay ve Stavropol Türkmenlerini temsilen yer aldı. Bu kongrede oluşturulan ve "Birleşik Kafkasya Dağlıları Birliği Merkez İcra Komitesi" olarak da isimlendirilen "Kuzey Kafkasya Merkez Komitesi"nde Terek Bölgesi Kumuk, Salatay, Nogay ve Aukh yöresi asli üyesi. "I. Genel Kuzey Kafkasya Kongresi" sonrasında Hasavyurt Yöresi Komiseri olarak çalıştı, Kumuk köylü örgütlerinin kongresini düzenledi. "II. Genel Kuzey Kafkasya Kongresi"nde tekrar "Kuzey Kafkasya Merkez Komitesi"ne seçildi. Rusya’da gerçekleşen bolşevik darbesini takiben Kuzey Kafkasya’da karışıklıkların hızlanması üzerine, Terek Kazak Ordusu ile oluşturulan kısa süreli Terek-Dağıstan Geçici Hükümeti’nin başkanlığını ve dışişleri komiserliği görevini üstlendi (Kasım 1917).
11 Mayıs 1918'de ilan edilen "Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti"nin Abdülmecid Tapa çermoy tarafından oluşturulan ilk kabinesinde (11 Mayıs 1918-15 Aralık 1918), Pşimaho Kosok'un ilk kabinesinde (15 Aralık 1918-25 Mart 1919) ve Pşimaho Kosok'un ikinci kabinesinde (25 Mart 1919-12 Mayıs 1919) İçişleri Bakanı olarak görev yaptı. General Denikin komutasındaki Gönüllü Ordu’nun Terek Bölgesi’ne girmesi üzerine, Gönüllü Ordu Başkomutanlığı ile görüşmelerde bulunmak üzere Kuzey Kafkasya Parlamentosu tarafından Terek ve Kuban bölgelerine gönderilen delegasyonda yer aldı (Nisan 1919). Kuzey Kafkasya’nın bütünüyle Gönüllü Ordu tarafından işgali üzerine Azerbaycan’a geçerek siyasi yaşamına devam etti; Azerbaycan hükümetinde Milli Eğitim (Maarif ve Dini İtikad) Bakanlığı yaptı. Kafkasya’nın sovyetleştirilmesinen sonra da ülkesinde kaldı. Daha sonra Moskova’ya yerleşerek Doğu Halkları üniversitesi'nde çalıştı. Osmanlı tarihi üzerine kaleme aldığı bir eseri de vardır.
Referanslar
_________________________________________________ Kaynak: http://www.tr.kafpedia.org
 Yorumlar
Henüz yorum eklenmemiş. Yorum eklemek için tıklayın.
|
 |