Abhaz-Kafkas Dayanışma Komitesi’nin Ankara Hilton Oteli’nde organize ettiği toplantıya Ankara’da faaliyet gösteren TURKSAM, TUSAM, ASAM, Global Strateji Araştırma Merkezi ile bağımsız katılımcılardan oluşan 20 kişilik bir grup katıldı. Açılış konuşmasını yapan Abhaz-Kafkas Dayanışma Komitesi Başkanı İrfan Argun, Abhazya Dışişleri Bakanı Sergey Şamba’yı Abhazya’nın tanınması için başlattıkları çalışmalar çerçevesinde Türkiye’ye davet ettiklerini söyledi.
Daha sonra genel bir sunum yapan Abhazya Dışişleri Bakanı Sergey Şamba, 3 kişilik bir heyet olarak Türkiye’ye geldiklerini, beraberindeki iki milletvekilinin de Türkiye kökenli Abhazlar olduğunu söyledi. Gelişlerinin Abhazya’nın bağımsızlığının tanınması faaliyetleri çerçevesinde olduğunu ifade eden Şamba, “Abhaz diasporası bizim için çok önemli. Diasporamızın en büyük parçası burada yaşıyor. Biz de onları bilgilendirmeye geldik” dedi. Türkiye ile Abhazya arasında direkt ulaşımın olmamasının diasporayla ilişkilerinde en büyük problem olduğunu söyleyen Şamba şöyle devam etti: “Daha önceleri Trabzon - Sohum arasında tekne seferleri yapılıyordu. Ama şimdi yok. Biz uluslararası platformlarda da sık sık dile getiriyoruz, ‘bu seyahat özgürlüğünün ihlalidir’ diye. Ama hala bu yol açılmış değil.” Savaş biteli 15 yıl olmasına rağmen son zamanlarda yine Gürcistan ile savaşın eşiğine kadar geldiklerini söyleyen Sergey Şamba, “Gürcistan ile yaptığımız ikili görüşmelerden bir netice alamadık. 2 yıldan bu yana da görüşmüyoruz.. Sebebi de Gürcistan’ın Moskova anlaşmasını ihlal etmesidir. Gürcistan anlaşmalara aykırı olarak Yukarı Kodor Vadisi’ne askeri birliklerini yerleştirdi. Bu sebepten Gürcistan’la görüşmeleri kestik. Abhazya tarafı olarak Gürcistan Yukarı Kodor’dan askeri birliklerini çekmedikçe de görüşme masasına oturmayacağız. Bu kararımız kesindir” dedi.
Kendilerinin kimseye saldırmadığını, Gürcistan’ın Abhazya’ya saldırdığını hatırlatan Şamba, bağımsızlık mücadelelerini sonuna kadar sürdüreceklerini belirterek, “Gürcistanla beraber yaşamamız artık mümkün değil” dedi. Şamba, Abhazya’nın Gürcistan’a otonom cumhuriyet olarak Stalin zamanında bağlandığını hatırlatarak, yine Stalin’in zamanında Gürcistandan kitleler halinde getirilen Gürcü nüfusun yerleştirilmesi suretiyle Abhazya’nın demografik dengenin alt üst edildiğini söyledi.
Şamba daha sonra yöneltilen soruları cevaplandırdı. TOBB üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Yrd.Doç Mithat çelikpala’nın “Diyelim ki Gürcüler Yukarı Kodor’dan çekildiler. Gürcistan’la neyi görüşeceksiniz?” şeklindeki sorusunu Şamba şöyle cevaplandırdı: “Bağımsızlık bizim pazarlık yapacağımız bir konu değil. Bunun dışında güvenlik ve ekonomik konuları görüşebiliriz. 1992’de savaştan önce biz Gürcistan’a bir kaç varyant sunmuştuk. Ama bir netice alamadık. Gürcistan yetkilileri ile “federal yapı için de” görüşmeler yaptık ama Gürcistan SSCB döneminden aldığı çok miktardaki silah ve cephaneye güvenerek bu sorunu güçle çözebileceğini zannetti ve savaş çıkardı. Gürcistan’la kanlı bir çatışmamız oldu. Bugün birileri kalkıpta, Abhazya’yı 1992’deki duruma, yani savaş öncesindeki Gürcistan’a bağlı statüye döndürmeye çalışırsa bu reel bir şey olmaz. Mümkün de değildir. Gürcüler bunları savaşmadan önce düşünmeliydi. Gürcüler bu savaşı kaybetti. Referandum yapıldı ve halkımız kararını verdi. Onun için Saakaşvili’nin barış planının bir anlamı yok. Birileri bizim ne yapacağımızı söylememeli. Saakaşvili’nin barış planı Gürcistan iç politikasına, yani seçimlere yönelikti. Saakaşvili Acaristan’a ne yaptı gördük. Biz kendi kaderimizi kendimiz belirleyeceğiz. Kendi topraklarımızda bağımsız olarak yaşamak istiyoruz.”
Şamba yine aynı soruya cevapla, 1997 yılında Gürcistan’la federatif bir anlaşma yapmayı teklif ettiklerini ama Gürcülerin niyetinin farklı olduğunu görünce 1999’da referandum yaptıklarını belirterek, “% 90’ın üstünde bir oranla bağımsızlık kararı aldık. Gürcistan son iki yılda ciddi askeri yardım aldı. Bundan dolayı Abhazya sorununu tekrar güçle çözebileceğine inanıyor. Kosova’nın bağımsızlığından sonra Abhazya tanınır diye endişe ediyorlar. Bu yüzden Abhazya sorununu tekrar gündeme taşıdılar. Rusya ise müdahil olarak savaşı önledi. Rusya olmasaydı Gürcistan Abhazya’ya savaş açacaktı. Bizim Rusya ile ilişkimiz Tayvan modelinde olduğu gibidir” dedi.
Düşünce kuruluşu Türksam Başkanı Sinan Ogan’ın “Türkiye’nin Gürcistan politikalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?” şeklindeki sorusuna Şamba, Türkiye’nin bölgede bağımsız bir politikası olmadığını söyleyerek cevap verdi. “Türkiye NATO politikalarını realize ediyor” diyen Şamba şunları söyledi: “Bölgemizde Rusya ve ABD etkin oyuncular. Şimdi AB‘de sahneye çıktı, yeni yeni etkin olmaya çalışıyor. Rusya Abhazya’yı çıkarları gereği destekliyor. Kabul edilsin veya edilmesin, Kosova uluslararası hukukta bir emsal teşkil etmiştir. Dünya Abhazya’ya karşı çifte standart uyguluyor. Şimdi kendimize ‘Türkiye’nin bölgeye yönelik uzun vadeli politikaları var mı?’ diye bir soru sorarsak, cevabı net bir şekilde ‘hayır’dır. Türkiye Kafkas diasporasını değerlendiremiyor. Türkiye’nin elinde çok büyük bir potansiyel var ama kullanamıyor. Bakınız, yanımda iki Abhazya parlamentosu milletvekili var ve ikisi de Türkiye vatandaşı. Bunun bir anlamı olmalı.”
Bir sonraki soru Muzaffer Dündar’a aitti: “BM Gürcü mültecilerin dönmesi ile ilgili bir karar aldı. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?”
Bu soruya Şamba mültecilerin dönmesine karşı olmadıklarını söyleyerek cevap verdi. Mültecilerin Gal bölgesine dönmeleri konusunda Gürcistan ile mutabakata vardıklarını söyleyen Şamba, diğer bölgelere dönmelerinin ise mümkün olmadığını söyledi. Şamba şöyle devam etti: “çünkü Abhaz halkı buna hazır değil. Diğer bölgelere gelirlerse çatışma çıkar. Abhazlar’la Gürcüler eskiden karışık yaşıyorlardı. Ama artık mümkün değil. Abhazya’daki nüfus dengesi önemlidir. Bölgede güçler ve sınırlar da bellidir. Rusya Abhazya’nın yanında, Amerika’da Gürcistan’ın. Politik mücadelenin sınırı da İngur nehridir.” (KAFKASEVİ)
