Kiev’de önceki gün düzenlenen ayini Fener Rum Patriği Bartholomeos ve Moskova Patriği II. Aleksiy birlikte yönetti.
Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko, üç gün süren ziyaretten “tarihi” diye söz etti ve Bartholomeos’un yerel Ortodoks kiliseleri arasındaki görüş ayrılıklarının giderilmesini istemesini Kiev’in tezini desteklemesi olarak yorumladı. Yuşçenko, ”Patrik Bartholomeos’un Ukrayna’nın kendi bağımsız kilisesine sahip olmasını desteklemesinden ve birleşmeye onay vermesinden mutluluk duyuyorum. Ziyaret birleşme sürecinde dönüm noktası olacak” dedi. Böylece Yuşçenko, Bartholomeos’un Ukrayna’da Moskova’dan bağımsız bir Ortodoks Kilisesi kurulmasına destek verdiğini savundu.
Modern Rusya ve Ukrayna’nın öncüsü kabul edilen Kiev Dükalığı’nın Ortodoksluğu seçmesinin 1020. yıldönümü törenleri için Kiev’e giden Bartholomeos, Moskova’dan bağımsız Ukrayna kilisesi kurulmasını desteklemesi çağrısına doğrudan yanıt vermemişti.
‘Zafer’ kimin?
Ukrayna’yı her alanda Rusya’nın etkisinden çıkarmaya çalışan Yuşçenko’nun Bartholomeos’un ziyaretini “zafer” olarak yorumlayan açıklamasına Moskova hemen sert tepki gösterdi. Moskova Patrikhanesi Sözcüsü Mihail Prokopenko, isim vermeden Yuşçenko’yu Ukrayna’daki dini krizi siyasi çıkarları için kullanmaya çalışmakla suçladı.
“Kilise, sorunlarını kendisi çözebilir. Siyasi, hatta dini dış müdahaleler yeni bölünmelere yol açar” diyen Propenko, Bartholomeos’un krizde Rus Ortodoks Kilisesi’nin tezlerine destek verdiğini, dolayısıyla Moskova’nın Ukrayna’daki egemenliğini kabul ettiğini ileri sürdü. Propenko, Bartholomeos’un Moskova Patriği Aleksey II’nin görüşü alınmadan Kiev’e davet edilmesinden ise, büyük üzüntüye kapıldıklarını bildirdi.
Moskova yanlısı Ukrayna Kilisesi de Ukrayna’daki Ortodoksların birleşme sorununun Fener Patrikhanesi’nin yetki alanına girmediğini savundu.
Ukrayna Devlet Başkanı Yuşçenko, Fener Patrikhanesi’nin desteğiyle Rus Ortodoks Kilisesi’nin ülkedeki etkinliğini yok etmeyi amaçlıyor. Ukrayna’da Moskova’dan bağımsız bir kilise kurulması Rusya açısından ağır bir yenilgi anlamına gelecek. Geleneksel olarak Moskova ile çekişme içinde bulunan Fener Patrikhanesi, Ukrayna’yı egemenlik alanına katarak ekümeniklik, yani Ortodoks dünyasının lideri olma iddiasını güçlendirmek istiyor. Ancak Türkiye, ABD tarafından da desteklenen ekümeniklik niyetine sıcak bakmıyor.
Milliyet,29.07.2008
